สารสเตียรอยด์ กลายเป็นสารต้องห้ามในผลิตภัณฑ์เสริมความงาม รวมถึงอาหารเสริมต่าง ๆ เพราะแม้จะสามารถรักษาได้ทุกอาการ และเห็นผลได้ไว แต่เนื่องจากมักมีก่อให้เกิดผลข้างเคียง ทำให้ร่างกายเกิดอาการแพ้และโรคต่าง ๆ ตามมา จึงทำให้แพทย์และหน่วยงามคุ้มครองผู้บริโภคต่าง ๆ แบนเจ้าสารชนิดนี้ออกจากสารบบ ไม่เว้นแม้แต่วงการอื่น ๆ เช่น วงการกีฬา ที่ห้ามใช้สารชนิดนี้เช่นกัน

สารสเตียรอยด์ คืออะไร?

สารสเตียรอยด์ หรือ คอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteroid) เป็นฮอร์โมนชนิดหนึ่งที่ร่างกายสามารถผลิตขึ้นเองได้ จากต่อมหมวกไต และอวัยวะเพศ มีหน้าที่ควบคุมให้การทำงานต่าง ๆ ในร่างกายทำงานปกติ ตลอดจนเสริมสร้างระบบต่าง ๆ เช่น เสริมสร้างกล้ามเนื้อ กระดูกส่วนต่าง ๆ ให้แข็งแรง และมีฤทธิ์ในการต้านการอักเสบสูง เมื่อมีความเครียดหรืออ่อนเพลีย ร่างกายก็จะสร้างสเตียรอยด์ขึ้นมาจำนวนมาก เพื่อช่วยปรับอารมณ์ให้สมดุล ทำให้จิตใจเราเป็นปกติด้วย

ด้วยประโยชน์ที่หลากหลายและสามารถใช้รักษาได้ครอบคลุม ทำให้มักถูกนำมาใช้ในทางการแพทย์ ไม่ว่าจะเป็นการรักษาภายใน ตลอดจนเป็นยาสำหรับใช้รักษาภายนอก ยาเสริมสร้างกล้ามเนื้อให้กับนักกีฬา นักเพาะกาย ก่อนที่ช่วงหนึ่งจะมีการนำสารสเตียรอยด์ มาใช้ในผลิตภัณฑ์เสริมความงามและอาหารเสริมต่าง ๆ เช่น ครีมผิวขาว ครีมลดสิว หรือ ยาสมุนไพร เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษา และทำให้เห็นผลลัพธ์ได้ไวขึ้น แต่เนื่องจากส่งผลข้างเคียงสูง และทำให้เกิดโรคอื่น ๆ ตามมาได้ ทำให้ถูกแบน และได้รับอนุญาตให้ใช้เฉพาะในทางการแพทย์เท่านั้น

ทำไม สารสเตียรอยด์ ที่ใช้กันถึงอันตราย

สาเหตุที่ทำให้สเตียรอยด์ที่ใช้กันมีความอันตราย เป็นเพราะสเตียรอยด์ที่ใช้กันในทางการแพทย์ ตลอดจนที่นำมาใช้กันเป็นส่วนผสม ในผลิตภัณฑ์เสริมความงาม อาหารเสริมต่าง ๆ นั้น ไม่ใช่ชนิดเดียวกันกับสารสเตียรอยด์ที่อยู่ในร่างกาย หากแต่เป็นสารสเตียรอยด์ที่ถูกสังเคราะห์ขึ้นในห้องทดลอง นั่นจึงทำให้มีส่วนประกอบทางเคมี ที่อาจส่งผลข้างเคียง และก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกายในภายหลังได้ จึงเป็นสาเหตุว่า ทำไมสารสเตียรอยด์ ถูกแบนไม่ให้นำมาเป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์อื่น ๆ แต่อนุญาตให้ใช้เฉพาะทางการแพทย์ หรืออยู่ภายใต้การควบคุมแพทย์เท่านั้น

และเนื่องจากในการรักษาทางการแพทย์ สารสเตียรอยด์ที่ใช้ มักถูกใช้เฉพาะกรณี และรักษาโรคบางชนิดเท่านั้น เช่น ใช้ต้านการอักเสบในโรคปวดข้อรูมาตอยด์ โรคหอบหืด โรคภูมิแพ้ ลดภูมิคุ้มกันในโรคแพ้ภูมิตนเองเพื่อไม่ให้โรคลุกลาม เช่น โรค SLE (โรคพุ่มพวง) โรคสะเก็ดเงิน โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง นั่นจึงทำให้แต่ละครั้ง มีการควบคุมปริมาณการใช้สารสเตียรอยด์อย่างเหมาะสม เลยไม่ส่งผลอันตรายใด ๆ ต่อร่างกาย

แตกต่างกับการนำสารสเตียรอยด์ มาเป็นส่วนประกอบในผลิตภัณฑ์เสริมความงามและอาหารเสริมอื่น ๆ ที่ผู้ผลิตอาจมีการใส่สเตียรอยด์ลงไปจำนวนมาก เพื่อหวังสร้างผลลัพธ์ และสร้างจุดขายทางการตลาด เพื่อเน้นสร้างผลกำไรเป็นหลัก โดยที่ไม่มีการควบคุมปริมาณหรือมีข้อแนะนำ ในการใช้งานอย่างเหมาะสมให้กับผู้บริโภค นั่นจึงทำให้คนทั่วไป อาจได้รับความเสี่ยงจากการใช้งาน จนเกิดอาการแพ้หรือโรคต่าง ๆ ตามมาได้

สารสเตียรอยด์ มีโทษอย่างไรบ้าง

1. ทำให้ภูมิคุ้มกันลดลง

เมื่อภูมิคุ้มกันลดลง ร่างกายก็จะอ่อนแอ ทำให้ติดเชื้อง่าย ไม่ว่าทั้งภายในและภายนอก เช่น เป็นแผลที่ผิวหนังตามร่างกาย แขน ขา นิ้วมือ ทำให้แผลหายช้า บางราย แผลลุกลามทั่วร่างกายจนเกิดการติดเชื้อ เข้าในกระแสเลือดก็มี

2. เยื่อบุกระเพาะอาหารบางลง

สารสเตียรอยด์ทำให้เยื่อบุในกระเพาะอาหารบางลง และยับยั้งการสร้างเนื้อเยื่อกระเพาะอาหารใหม่ อาจทำให้กระเพาะอาหารทะลุ หรือเลือดออกในกระเพาะอาหาร โดยไม่มีอาการปวดท้องมาก่อน

3. เกิดอาการบวมน้ำ มีความดันโลหิตสูง

สเตียรอยด์ มีฤทธิ์ทำให้ร่างกายสะสมน้ำมากขึ้น ทำให้เกิดอาการบวมน้ำได้ทั้งตัว และอาจทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้น จนส่งผลต่อการเกิดโรคหัวใจและไตวายได้

4. น้ำหนักเพิ่มง่าย

เมื่อทานผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ จะทำให้มีความอยากอาหารมากขึ้น กินได้มากขึ้น และยังทำให้เพิ่มการสะสมของไขมันในร่างกาย จึงทำให้น้ำหนักเพิ่มและอ้วนง่ายขึ้น

5. ผิวบาง เป็นสิวง่าย

เมื่อทาครีมที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ จะส่งผลเสียต่อผิวหลายประการ ไม่ว่าจะทำให้เป็นสิวง่าย ผิวบาง แตกเป็นลายง่าย ไวต่อแสงแดดมากขึ้น รวมทั้งยังอาจเกิดผื่นแดงขนาดใหญ่ตามผิวหนัง เนื่องจากสเตียรอยด์เข้าไปทำให้เส้นเลือดฝอยขยายใหญ่ขึ้น จึงเห็นเส้นเลือดได้ชัดขึ้น เป็นแผลอักเสบง่ายขึ้น ฯลฯ

6. เกิดอาการ คุชชิ่ง ซินโดรม

ถ้าใช้สเตียรอยด์เกินขนาด จะทำให้เกิดอาการที่เรียกว่า “คุชชิ่ง ซินโดรม (Cushing Syndrome) คือ ใบหน้ากลมคล้ายพระจันทร์  มีไขมันพอกที่ต้นคอ ด้านหลังเป็นหนอก ผิวหนังบาง มีรอยแตกสีม่วงแดงตามผิวหนังที่หน้าท้องและต้นขา โดยมีข้อมูลทางวิชาการยืนยันว่า ผู้ที่มีอาการถึงขั้น คุชชิง ซินโดรม จะมีความเสี่ยงถึงขั้นเสียชีวิตจากโรคไตสูงถึง 12 เท่า และยังเสี่ยงต่อกระดูกหักจากกระดูกผุ 23 เท่า

7. ทำให้เสียชีวิต

เมื่อได้รับสารสเตียรอยด์เป็นเวลานาน ร่างกายจะหยุดสร้างสเตียรอยด์ตามธรรมชาติโดยอัตโนมัติ เมื่อผู้ใช้หยุดใช้ยานี้อย่างกะทันหัน จะทำให้ร่างกายขาดสเตียรอยด์อย่างฉับพลัน อาจเกิดภาวะช็อก หมดสติและเสียชีวิตได้

ใช้สารสเตียรอยด์อย่างไรให้ปลอดภัย

สารสเตียรอยด์ เปรียบเสมือนยาวิเศษ ที่สามารถใช้รักษาอาการเจ็บป่วยต่าง ๆ ได้ทั้งภายในและภายนอก แต่เนื่องจากต้องใช้ในปริมาณที่เหมาะสมถึงจะส่งผลดี ถ้าใช้มากเกินไปอาจจะเป็นโทษ จนถึงขั้นเสียชีวิตได้ ดังนั้น หากคิดจะซื้อผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของสารสเตียรอยด์ จึงควรเลือกซื้อและใช้งานภายใต้คำแนะนำของแพทย์เท่านั้น

ส่วนใครที่จะซื้อยาทา ที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์มาใช้เอง ควรใช้ทาเฉพาะแผลเล็ก ๆ เท่านั้น เพราะถ้าทากว้างมาก อาจทำให้ร่างกายดูดซึมยาก และมีผลเสียต่อร่างกายได้ ถ้าเป็นแผลที่เกิดจากการอักเสบ ควรเป็นแผลอักเสบทั่วไป ไม่ใช้รักษาแผลติดเชื้อ และไม่ควรทาติดต่อกันอย่างต่อเนื่อง เพราะอาจส่งผลให้ผิวเปราะบาง ไวต่อมลภาวะ มีผดผื่น สิวขึ้น ไวต่อแสงแดด อีกทั้งมีความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งผิวหนังบริเวณที่ทายามาเป็นเวลานานอีกด้วย

สำหรับยารับประทาน ควรบริโภคภายใต้คำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกรเท่านั้น ไม่ควรซื้อรับประทานเอง เพราะอาจทำให้เกิดอันตรายได้ ทั้งนี้ ควรซื้อยาที่มีฉลาก อย. กำกับ หรือ ได้รับการรับรองถูกต้องทางกฎหมายเท่านั้น เนื่องจากยาหลายชนิดเช่น ยาสมุนไพร ยาลูกกรอก อาจมีส่วนผสมของสารสเตียรอยด์เกินขนาด กินแล้วทำให้เกิดอันตรายต่อร่างกายได้

สนใจผลิตเครื่องสำอางและอาหารเสริม ติดต่อ SGECHEM เพราะเราเป็นโรงงาน OEM ที่ผลิตเครื่องสำอางครบวงจร ตั้งแต่ขั้นตอนการผลิต ไปจนถึงการออกแบบ สร้างแบรนด์ผลิตภัณฑ์ และมีบริการจดทะเบียน อย. ให้ผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางของคุณถูกต้องตามกฏหมาย สามารถวางขายแข่งขันทางการตลาดได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย หากสนใจสามารถคลิกลิ้งก์เว็บไชต์ที่ https://sgechem.com/ หรือติดต่อทางโทรศัพท์ หรือ Line ของเราได้เลย

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ

• วิธีตรวจเช็ค ครีมอันตราย มีวิธีสังเกต และป้องกันอย่างไร