คลายข้อสงสัย! เวชสำอาง และ เครื่องสำอาง แตกต่างกันอย่างไร?

เวชสำอาง คือ?

เวชสำอาง(Cosmeceutical) เป็นผลิตภัณฑ์ที่รวบรวมเอาคุณสมบัติของ เครื่องสำอาง และยาไว้ด้วยกัน เรียกได้ว่า เป็นผลิตภัณฑ์ประเภทใหม่ในวงการอุตสาหกรรมเครื่องสำอาง และมีผู้บริโภคหันมานิยมผลิตภัณฑ์เวชสำอางมากขึ้น ทำให้ผลิตภัณฑ์เวชสำอางมีแนวโน้มเติบโตอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะ ผลิตภัณฑ์เวชสำอางธรรมชาติ (Natural Cosmeceuticals) ที่ไม่ มีกลิ่น สี สารปรุงแต่ง สารที่ทำให้คงสภาพ ตัวทำละลาย ไม่มีสารสังเคราะห์ ไม่มีการฉายรังสี ไม่ใช้วัตถุดิบที่ปนเปื้อน หรือตัดแต่งพันธุกรรมอีกด้วย

เครื่องสำอาง คือ?

เครื่องสำอาง (Cosmetics) เป็นผลิตภัณฑ์ดูแลผิว มีคุณสมบัติในการทำความสะอาด ขัด ถู นวด ทา พอก เพื่อให้เกิดความสวยงาม โดยคุณสมบัติของเครื่องสำอางนั้น ไม่สามารถรักษา บำบัด บรรเทา หรือมีฤทธิ์ในการรักษา และทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่ผิวหนังได้ แต่สามารถใช้ปกปิดจุดด่างดำต่าง ๆ บนผิวของได้ สามารถแบ่งเครื่องสำอางออกเป็น 3 ประเภท คือ

1) เครื่องสำอางควบคุมพิเศษ เป็นเครื่องสำอางที่มีส่วนผสม ที่มีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดอันตรายกับผู้บริโภค จากพิษภัย หรือจากเคมีภัณฑ์ การกำกับดูแลจึงเข้มงวดที่สุด ด้วยการให้มาขึ้นทะเบียนตำรับ เมื่อได้รับใบสำคัญการขึ้นทะเบียนตำรับเครื่องสำอางควบคุมพิเศษแล้ว จึงสามารถผลิต หรือนำเข้ามาจำหน่ายได้ สังเกตเลขทะเบียนในกรอบ อย.

2) เครื่องสำอางควบคุม เป็นเครื่องสำอางที่มีผลกระทบ หรือมีความเสี่ยงต่อการเกิดอันตราย การกำกับดูแลจะไม่เข้มงวดเท่าเครื่องสำอางควบคุมพิเศษ ผู้ประกอบธุรกิจเพียงแค่แจ้งรายละเอียดต่อหน่วยงานของรัฐ ภายในเวลาไม่น้อยกว่า 15 วัน ก่อนผลิต หรือนำเข้ามาจำหน่ายในราชอาณาจักร ดังนั้น เครื่องสำอางควบคุม จะไม่มีเลขทะเบียนในกรอบ อย.

โดยได้มีกำหนดเครื่องสำอางควบคุม ไว้ 2 ลักษณะ คือ

• กำหนดประเภทของเครื่องสำอาง แบ่งออกได้ 4 ประเภท เป็นเครื่องสำอางควบคุม ได้แก่

• ผ้าอนามัย ทั้งชนิดแผ่น และชนิดสอด
• ผ้าเย็นหรือกระดาษในภาชนะบรรจุที่ปิด
• แป้งฝุ่นโรยตัว แป้งน้ำ

• กำหนดสารควบคุม ดังนั้น เครื่องสำอางที่มีส่วนผสมของสารควบคุม จะจัดเป็นเครื่องสำอางควบคุม ได้แก่

• สารป้องกันแสงแดด จำนวน 19 ชนิด (ตามบัญชีแนบท้ายประกาศฯ ฉบับที่ 8 พ.ศ.2536 เรื่อง ผลิตภัณฑ์ที่มีสารป้องกันแสงแดด)
• สารขจัดรังแค (ซิงก์ไพริไทโอน และ ไพรอกโทน โอลามีน)
• สารขจัดรังแค (คลิมบาโซล)

3) เครื่องสำอางทั่วไป คือ เครื่องสำอางที่ไม่มีส่วนผสมของสารควบคุมพิเศษ หรือสารควบคุม ดังนั้น เครื่องสำอางทั่วไป จะไม่มีเลขทะเบียนในกรอบ อย. แต่มีข้อกำหนดในการผลิต หรือนำเข้า ดังนี้

• เครื่องสำอางที่ผลิตในประเทศ สามารถผลิตได้โดยไม่ต้องมาแจ้งกับ อย. แต่ต้องจัดทำฉลากภาษาไทย ให้มีข้อความอันจำเป็น ครบถ้วน ชัดเจน และส่วนข้อความอื่น ๆ บนฉลาก ต้องเป็นความจริง และมีเอกสารหลักฐานที่พิสูจน์ได้
• เครื่องสำอางที่นำเข้ามาจากต่างประเทศ ต้องส่งมอบหลักฐานประกอบการนำเข้า และจัดทำฉลากภาษาไทย ให้มีข้อความอันจำเป็นให้ ครบถ้วนภายใน 30 วัน หลังจากได้รับการตรวจปล่อยให้นำเข้า ส่วนข้อความอื่น ๆ บนฉลาก ต้องเป็นความจริง และมีเอกสารหลักฐานที่พิสูจน์ได้

ความแตกต่างของ เวชสำอางและเครื่องสำอาง

อย่างที่รู้กันว่า เวชสำอางนั้น ไม่เน้นเรื่องการเสริมความงาม แต่จะให้ความสำคัญของการรักษา ปัญหาผิวเฉพาะจุดเป็นหลักแต่ไม่จัดเป็นยา เน้นผลลัพธ์ในการดูแลผิวอย่างล้ำลึก  ทำให้เห็นผลการเปลี่ยนแปลงได้อย่างชัดเจน และให้ผลลัพธ์ระยะยาว เช่น ความชุ่มชื้น ลดริ้วรอย และทำให้ผิวดูกระจ่างใสขึ้น เป็นต้น

ในส่วนของ เครื่องสำอาง จะมีความสามารถใช้ เพื่อให้เกิดความสวยงามเท่านั้น กลไกการทำงาน การบำรุงจะเห็นผลได้ช้ากว่าเวชสำอาง ไม่สามารถซึมผ่านผิวหนังชั้นนอก เพื่อบำรุงลึกถึงผิวชั้นในได้ และไม่สามารถให้ผลลัพธ์ใด ๆ แก่ผิวในระยะยาวได้

• เวชสำอางที่จัดเป็นเครื่องสำอาง เช่น

• ยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ ป้องกันฟันผุ
• ผลิตภัณฑ์ป้องกันอันตรายจากแสงแดด
• ผลิตภัณฑ์ระงับกลิ่นกาย (Antiperspirant)
• ผลิตภัณฑ์ขจัดรังแค

• เวชสำอางที่จัดเป็นยา เช่น

• ผลิตภัณฑ์แก้คัน แก้ผื่นแพ้ และแก้ผิวหนังอักเสบ
• ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของ Corticosteroid และ Antibiotics
• ผลิตภัณฑ์สำหรับสิว ที่มีส่วนผสมของ Antibiotics, Retinoic Acid, Benzoyl Peroxide
• ผลิตภัณฑ์สำหรับฝ้า ที่มีส่วนผสมของ Hydroquinone, Azelaic Acid
• ผลิตภัณฑ์ มีส่วนผสมของ Antibacterial Agent แก้เหงือกบวม เลือดออกตามไรฟัน
• ผลิตภัณฑ์ปลูกผม มีส่วนผสมของ Minoxidil แก้ผมร่วง สร้างเส้นผมใหม่
• ผลิตภัณฑ์เสริมทรวงอก
• ผลิตภัณฑ์ที่ใช้ฉีดเข้าสู่ร่างกาย (Injectable Form) แม้ไม่ได้แสดงสรรพคุณทางยา แต่จะต้องจัดเป็นยา เช่น Botox Cosmetic เป็นต้น

วิธีเลือกซื้อเวชสำอางและเครื่องสำอางให้เหมาะกับผิว

การเลือกซื้อเครื่องสำอาง และเวชสำอาง สามารถหาซื้อได้ไม่ยากตามท้องตลาด อต่จำเป็นต้องตรวจสอบ พิจารณาให้ถี่ถ้วนทุกครั้งก่อนการซื้อ เพื่อความปลอดภัยหลังใช้ สามารถทำได้ ดังนี้

• เลือกเครื่องสำอางหรือเวชสำอาง ที่มีความปลอดภัย ได้รับการรับรองคุณภาพ และมาตรฐานจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา หรือ อย.
• พิจารณาส่วนผสมสำคัญ หากพบว่ามีส่วนผสมที่เป็นอันตราย ควรหลีกเลี่ยง โดยเฉพาะในเวชสำอาง เครื่องสำอางควบคุม และเครื่องสำอางควบคุมพิเศษ

เวชสำอางใช้แล้วเกิดอาการแพ้น้อยกว่าเครื่องสำอางจริงหรือ?

เป็นคำถามที่เป็นข้อข้องใจของใครหลายคนแน่นอนว่า ใช้เวชสำอางจะแพ้น้อยกว่าใช้เครื่องสำอาง บอกเลยว่า ไม่จริง อาการแพ้ขึ้นอยู่กับผิวตามส่วนบุคคล เพราะเวชสำอางและเครื่องสำอาง สามารถทำให้เกิดอาการแพ้ได้เหมือนกันต่อให้ผลิตภัณฑ์นั้นจะผ่านการทดสอบในคนที่ผิวแพ้ง่าย ก็ไม่ได้การันตีได้ว่า ใช้แล้วจะไม่แพ้

วิธีทดสอบว่า ผิวมีอาการแพ้ไหม ทำได้โดยทาผลิตภัณฑ์นั้น ลงที่ท้องแขน หรือหลังหู อย่างน้อย 24 ชั่วโมงก่อนใช้ ถ้ามีอาการผิดปกติ เช่น ผื่นแดง สิวผดขึ้น ถือว่าเป็นอาการแพ้นั่นเอง

ดังนั้น ควรเลือกใช้เวชสำอางอย่างระมัดระวัง เช่น ดูส่วนผสม และมาตรฐานรับรอง (อย.) เน้นเลือกใช้สารสกัดจากธรรมชาติ อย่าหงเชื่อคำชักชวนที่เกินจริง เพราะอาจเกิดผลเสียตามมาในระยะยาวได้ ก่อนเลือกซื้อเวชสำอาง ควรตรวจสอบให้ดีก่อนใช้ด้วยทุกครั้ง

จะเห็นได้ว่าเวชสำอางและเครื่องสำอางนั้น ก็มีหลากหลายแบรนด์ให้เลือกและมีสรรพคุณเด่น ๆ ไม่แพ้กัน สิ่งสำคัญคือ ต้องเลือกให้ถูกกับสภาพผิวตัวเอง รู้จักว่าผิวตัวเองเป็นอย่างไรไง ต้องดูแลแบบไหนถึงจะดี เพราะไม่อย่างงั้นถึงจะใช้เครื่องสำอางดี ๆ เวชสำอางแพง ๆ ไปก็ไม่ได้ช่วยให้ผิวหน้าของเราดีขึ้นแน่นอน หวังว่าบทความนี้จะทำให้หลาย ๆ คนเข้าใจคำว่า เวชสำอาง กันมากขึ้น หลังจากนี้คงง่ายต่อการตัดสินใจเลือกซื้อกันได้อย่างง่ายดาย

บทความดี ๆ น่าอ่าน:

• AHA กับ BHA คือ อะไร? ต่างกันอย่างไร?
• เรื่องน่ารู้ กำมะถัน (Sulfur) คืออะไร มีประโยชน์อะไรบ้าง อันตรายหรือไม่?
• Actrisave คืออะไร? มีประโยชน์อย่างไร?

SGE CHEM ผู้ผลิตและจัดจำหน่าย เคมีภัณฑ์ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ต่าง ๆ จากผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านโดยตรง พร้อมออกแบบบรรจุภัณฑ์แบบครบวงจร การันตีคุณภาพสินค้า พร้อมส่งต่อสินค้าที่ดีที่สุดแก่ลูกค้า เข้าชมเว็บไซต์ sgechem.com