โรคทางจิตเวช “ติดพนัน (Pathological Gambling)” เป็นแล้วทำไมเลิกยาก รักษาได้อย่างไร?

รู้จักกับ Pathological Gambling คืออะไร?

โรคการเสพติดการพนัน หรือ Pathological Gambling (พาโธโลจิคอล แกมบลิ้ง) ในบางประเทศ ตีความ การเสพติดการพนัน เป็นโรคทางจิตเวช ที่ต้องได้รับการบำบัด ซึ่งการเสพติดการพนัน ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด แต่อาจจะเกิดขึ้นจาก สาเหตุหลายประการ เช่น ความผิดปกติทางชีวภาพ (Biology), ความผิดปกติทางจิต (Psychology), ความผิดปกติทางพันธุกรรม (Genetics)

ผลวิจัยจากศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวไว้ว่า

• พบผลเสียหายด้านสุขภาพจิต คือ คนติดพนันมีปัญหาความผิดปกติด้านอารมณ์ แบบโรคซึมเศร้าแบบขั้วเดียว ร้อยละ 70 และ ความผิดปกติด้านอารมณ์รุนแรงสลับไปมา 2 ขั้ว ร้อยละ 30
• ผลเสียหายจากการติดพนันอย่างหนัก คือ การคิดฆ่าตัวตายและพยายามฆ่าตัวตายราว ร้อยละ 17-24 ของคนติดพนันอย่างหนักมีการพยายามฆ่าตัวตายครั้งหนึ่งในชีวิต ส่วนใหญ่เกิดขึ้นทันทีหลังจากเล่นสูญเสียเงินจำนวนมาก
• ผลเสียด้านสุขภาพจิต คือ การสร้างและคงรักษาไว้ซึ่งกระบวนการรู้คิดที่บิดเบือน เกี่ยวกับการเล่นการพนัน เช่น การคิดว่าตัวเองมีทักษะการเล่นพนันแบบเอาชนะได้ เชื่อว่าโอกาสแพ้ชนะมี 50-50 ทั้งที่ความเป็นจริง การพนันหลายอย่าง การชนะ มีเปอร์เซ็นต์ต่ำกว่าการแพ้หลายเท่ามาก เป็นต้น

สาเหตุการ ติดพนัน เกิดจากอะไรบ้าง?

อย่างที่รู้กันว่า สาเหตุการเสพติดการพนันนั้น มีหลายปัจจัย สรุปโดยรวมได้ 2 สาเหตุหลัก ๆ ดังนี้

1. เกิดจากตัวเอง ในเรื่อง การควบคุมตัวเอง (Self-Control) โดยปกติ คนเราต้องมีการควบคุมตัวเอง ได้ เช่น การใช้เงิน การใช้โทรศัพท์มือถือ การใช้อินเทอร์เน็ต และการใช้เวลาไปกับความบันเทิง หรือกิจกรรมที่ไม่มีประโยชน์ต่าง ๆ อยู่แล้ว แต่สำหรับผู้ที่มีปัญหาในเรื่องของการควบคุมตัวเอง อาจมีความเสี่ยงติดการพนันได้มากกว่าคนปกติที่ควบคุมตัวเองได้
2. เกิดจากกระแสสังคม การโฆษณา และสื่อออนไลน์ ซึ่งในปัจจุบัน สิ่งเหล่านี้ ค่อนข้างจะเข้าถึงตัวเราได้ง่ายมาก ๆ บางครั้งอาจทำให้เราหลงใหลไปกับคำโฆษณาชวนเชื่อว่าหาเงินได้โดยง่าย โดยเฉพาะการเล่นพนันอย่าง บาคาร่า การโฆษณาจะชักชวนให้ได้ลองเล่น โดยเริ่มต้นลงทุนเพียงหลักสิบบาท ได้ผลกำไรหลักหมื่น ยิ่งเมื่อเล่นได้ เราก็จะหลงเชื่อ และลงทุนเยอะเข้าไปอีก เพื่อจะได้เงินหลักแสน ไปจนถึงล้านนั่นเอง

การสังเกตุตัวเองว่า เสพติดการพนัน เเล้วหรือยัง?

ผู้ที่เสพติดการพนัน จะต้องมีลักษณะ อย่างน้อย 4 ข้อ ในช่วงเวลา 12 เดือน ดังนี้

• มีความคิดถึงแต่เรื่องการเล่นพนัน จนทำให้เสียเวลางาน เสียเวลาเรียน
• การเล่นการพนัน เริ่มกระทบชีวิตครอบครัว พ่อแม่ เริ่มไม่มีความสุข เมื่อคนเหล่านั้นรู้ว่า คุณเล่นการพนัน
• การเล่นการพนัน เริ่มทำให้คุณเสื่อมเสียชื่อเสียง เพื่อนเริ่มไม่อยากคบ ไม่ยอมชวนไปไหนมาไหนเหมือนแต่ก่อน
• เกิดความรู้สึกสำนึกผิด หลังจากเล่นการพนัน
• มีความคิดว่า อยากเล่นการพนัน เพื่อแก้ปัญหาทางการเงินต่าง ๆ
• เมื่อมีการเล่นเสีย จะมีความรู้สึกอยากกลับมาเล่นอีก เพื่อให้ได้คืนจากการเสียครั้งก่อนคืนเร็ว ๆ
• เริ่มยืมเงินเพื่อน คนในครอบครัว เพื่อนำไปเล่นการพนัน
• เริ่มขาย จำนำ ทรัพย์สินของมีค่าของตัวเอง เพื่อนำไปเล่นการพนัน
• เริ่มมีนิสัยโจร ขโมยเงิน โกงเงินคนอื่น เพื่อนำไปเล่นการพนัน
• มีอาการนอนไม่หลับ เพราะคิดมากเรื่องการเล่นการพนัน

หากสังเกตุตัวเอง แลัวพบว่า มีคุณสมบัติ อย่างน้อย 4 ข้อ จากหัวข้อด้านบนที่กล่าวมานั้น ให้เริ่มตระหนักได้เลยว่า อาจจะเข้าข่ายการเสพติดพนัน ควรจะเข้าไปปรึกษาแพทย์ หรือผู้เชี่ยวชาญ นักจิตเวช เพื่อทำการบำบัดและรักษาการติดการพนันตือไป

ติดพนัน รักษาได้อย่างไร?

โรค Pathological Gambling หรือ การเสพติดการพนัน แนวทางการรักษา มักจะใช้วิธีการ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ให้คำปรึกษา และการเปลี่ยนแนวคิด นอกจากนี้ อาจให้เข้าร่วมกลุ่ม เพื่อให้กำลังใจในการเปลี่ยนพฤติกรรมการเล่นการพนัน ร่วมกับการรักษาด้วยยา ซึ่งจะให้ผลการรักษาที่ดีที่สุด นอกจากนี้ควรรักษาโรคอื่น ๆ ที่พบร่วมกับการติดการพนัน เช่น ภาวะซึมเศร้า วิตกกังวล และการติดสารเสพติดชนิดอื่น ๆ เช่น เหล้า บุหรี่ จะช่วยให้การติดการพนันดีขึ้นได้ด้วย

ตารางวินิจฉัยของ American Psychiatric Association

สำหรับประเมินพฤติกรรม การสุ่มเสี่ยงเล่นการพนันขั้นไหน ถึงต้องรักษา อาการหรืออาการแสดงของการติดการพนัน มีดังนี้

นอกจากนี้ หาพบว่าคนใกล้ชิด เพื่อน มีพฤติกรรม เสพติดการพนัน สามารถช่วยเหลือเบื้องต้น ได้ดังนี้

สิ่งที่ควรทำ

• พยายามนึกถึงแต่สิ่งดี ๆ และศักยภาพในตัวเขา
• มีสติ และใจเย็น เมื่อพูดคุยถึงการติดการพนันของเขา และผลกระทบที่ตามมา
• ดูแลด้านจิตใจ และสังคมให้เขาเป็นพิเศษ แนะนำให้เขาทำกิจกรรมที่ได้ระบายความเครียด เช่น การเล่นกีฬา
• พาไปพบผู้เขี่ยวชาญ แพทย์ เพื่อพูดคุย เกี่ยวกับแนวทางในการแก้ปัญหาที่ถูกต้อง และสามารถทำได้

สิ่งที่ไม่ควรทำ

• ห้ามดุด่า บ่น หรือตำหนิเขา
• ห้ามตัดความสัมพันธุ์เขาออกจากครอบครัว หรือกิจกรรมของครอบครัว
• อย่าคาดหวังว่า เขาจะหายจากการติดพนันในทันที เมื่อหยุดเล่นพนัน
• ห้ามใช้หนี้แทน เพื่อแก้ปัญหาหนี้สินให้ หรือประกันตัวเขา เมื่อมีปัญหาหนี้สิน

เคสตัวอย่าง การติดพนันจนเกิดปัญหาในองค์กร

ปัญหา เสพติดการพนัน ถือว่าสร้างผลเสียให้ตัวเอง และคนรอบข้าง รวมไปถึงองค์การที่เราทำงานอยู่ได้ ขอยกตัวอย่าง พนักงานในเครือบริษัท เอสจีอี เคม ได้โกงเงิน ด็อกเตอร์อั้ม เมื่อหลายเดือนก่อน และจับได้ว่าได้โกงเงินบริษัทไป เพื่อ “เล่นการพนัน” จนถึงขั้นเสพติดการพนัน โยหลาย ๆ คนก็ตั้งข้อสงสัยว่า อะไรกันนะ ที่ทำให้ พนักงานบริษัท เงินเดือนระดับ 60,000-70,000 บาท ที่สามารถมีชีวิตดี ๆ สบาย ๆ ต้องเอาเงินไปเสี่ยงโชค และมาคดโกง หรือก่ออาชญากรรม เพื่อเอาไปเล่นการพนัน? จึงเกิดคำถามที่ว่า “ทำไม ติดพนัน เเล้วถึงเลิกยาก?”

สำหรับคนทั่วไป ที่ไม่ได้ติดการพนัน อาจจะคิดว่า การพนัน นั้นไม่ดี ไม่ควรไปยุ่ง ถ้าคิดจะลองเล่น ก็คงจะเล่นโดยใช้เงินแค่จำกัด พอเงินหมดเเล้วก็เลิก ไม่ได้มีความคิด อยากจะไปกู้เงิน หรือ ขโมยเงินมาเล่น แต่สำหรับคนที่ติดการพนัน ปัญหานี้ มันซับซ้อนมากกว่า ไม่ได้คิดแค่จินตานาการ แต่มันเกี่ยวกับ สารเคมีในสมอง และระบบความคิด ที่ผิดเพี้ยนไปจากคนปกติ เช่น การติดยาเสพติด หรือ การเสพติดสิ่งอื่น ๆ (Addictive Problem) ซึ่งกลุ่มคนเหล่านี้จะต้องได้รับการรักษาต่อไป

SGE CHEM ผู้ผลิตและจัดจำหน่าย เคมีภัณฑ์ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ต่าง ๆ จากผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านโดยตรง พร้อมออกแบบบรรจุภัณฑ์แบบครบวงจร การันตีคุณภาพสินค้า พร้อมส่งต่อสินค้าที่ดีที่สุดแก่ลูกค้า เข้าชมเว็บไซต์ sgechem.com