ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร หลายคนมักเข้าใจผิดคิดว่าคือ อาหารเสริมเพื่อสุขภาพ เพราะด้วยลักษณะคำที่มีความใกล้เคียงกัน ทำให้มักมีการพูดกันติดปาก จนกลายเป็นมีความหมายแบบเดียวกัน ทั้งที่จริงแล้ว แม้ว่าต่างมีจุดประสงค์เพื่อบำรุงร่างกาย แต่ในเรื่องของที่มาและรูปแบบของอาหารนั้น แตกต่างกันโดยสิ้นเชิง

นิยามของอาหารเสริม

มาดูกันที่ อาหารเสริม กันก่อน โดยอาหารเสริมนั้น  ในบัญญัติของเภสัชกรรมคือ อาหารจากธรรมชาติ ที่ต้องทานเสริมเป็นพิเศษจากมื้ออาหารหลัก 3 มื้อ เพื่อดูแลสุขภาพในภาวะต่าง ๆ เช่น ให้ร่างกายเจริญเติบโตได้ตามวัย เสริมร่างกายจากการขาดอาหาร ช่วยรักษาโรคบางชนิด หรือช่วยเสริมให้สุขภาพดีทำให้ร่างกายแข็งแรงขึ้น

โดยรูปแบบของอาหารนั้นก็คือ อาหารทั่วไป ไม่ว่าจะเป็น ผัก ผลไม้ เนื้อสัตว์ ธัญพืช แต่อาจจะมีกรรมวิธีการทำหรือแปรรูปให้เป็นรูปแบบที่ทานง่ายขึ้น เช่น ต้มข้าวแล้วบดให้ละเอียดเหมือนโจ๊ก นำผัก ผลไม้ไปต้มให้สุก ให้นิ่มลง เพื่อให้รับประทานง่าย หรือเหมาะกับช่วงอายุ ช่วงวัยที่จำเป็นต้องได้รับการทานอาหารเสริม ซึ่งกลุ่มที่จำเป็นต้องทานอาหารเสริม ได้แก่

• ทารกอายุมากกว่า 6 เดือน นอกจากน้ำนมแม่แล้ว เพื่อให้ได้รับสารอาหารที่ครบถ้วน จึงต้องให้ทานอาหารเสริมอย่าง ข้าวบดละเอียดเหมือนโจ๊ก ผักต้มสุกบด เช่น ฟักทอง หรือผลไม้สุกอย่างมะละกอ และกล้วยน้ำว้าบดร้อนเสริมในบางครั้ง
• เด็กเล็ก เนื่องจากเด็กวัยนี้เริ่มเลือกทานอาหารมากขึ้น ซึ่งอาจส่งผลให้ร่างกายได้รับสารอาหารไม่ครบถ้วน ยับยั้งการเจริญเติบโต จึงต้องให้ทานอาหารเสริม เป็นไข่ต้ม เนื้อปลา เนื้อไก่ นม ผักที่ต้มสุกจนนิ่มและผลไม้หลายชนิด เพื่อเสริมวิตามินและป้องกันการขาดสารอาหาร
• หญิงตั้งครรภ์ เพราะต้องการสารอาหารหล่อเลี้ยงทั้งตัวเอง และเสริมสร้างพัฒนาการของลูกน้อยในครรภ์ จึงต้องทานข้าว นม โปรตีนชั้นดีที่ได้จากเนื้อปลา และผัก ผลไม้หลากสีเสริมให้มากขึ้นกว่าปกติ
• ผู้สูงอายุ เนื่องอายุที่มากขึ้น ทำให้ประสิทธิภาพในการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ ลดลง จึงต้องทานอาหารที่ช่วยเสริมระบบการทำงานในร่างกายให้มากขึ้น เช่น ผักที่มีกากใยสูงอย่างผักบุ้ง ตำลึง ดอกสะเดา ผักกาดขาว จะช่วยระบบการขับถ่าย ดื่มนม จะช่วยเสริมสร้างกระดูกให้แข็งแรง ทานข้าวกล้องและเนื้อปลา จะช่วยดูแลกล้ามเนื้อและเติมพลังงานให้ร่างกายมากขึ้น เป็นต้น

นิยามของ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร

ถ้าอย่างนั้นแล้ว ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารคืออะไร ซึ่งสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ได้ให้ความหมายไว้ว่า คือ ผลิตภัณฑ์ที่ใช้รับประทานนอกเหนือจากการรับประทานอาหารตามปกติ ซึ่งมีสารอาหารหรือสารอื่นเป็นองค์ประกอบ อยู่ในรูปแบบเม็ด แคปซูล ผง เกล็ด ของเหลวหรือลักษณะอื่น ซึ่งมิใช่รูปแบบอาหารตามปกติ สำหรับผู้บริโภคที่คาดหวังประโยชน์ทางด้านสุขภาพ

โดยสารอาหารหรือสารอื่น หมายถึง วิตามิน กรดอะมิโน กรดไขมัน แร่ธาตุ ผลิตผลจากพืชหรือสัตว์ สารเข้มข้น สารเมตาโบไลท์ ส่วนประกอบหรือสารสกัดของพืชและสัตว์ สารสังเคราะห์เลียนแบบหรือส่วนผสมอย่างใดอย่างหนึ่งของสารที่กล่าวมา รวมถึงสารหรือสิ่งอื่นตามที่สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาประกาศกำหนดโดยความเห็นชอบจากคณะกรรมการอาหาร

พูดง่าย ๆ ก็คือ ผลิตภัณฑ์อาหารเสริม เป็นผลิตภัณฑ์ที่ทานเสริม นอกเหนือจากอาหารหลักที่ทานตามปกติในแต่ละมื้อ เพื่อเสริมสารอาหารบางอย่างที่ร่างกายขาดไป หรือควรได้รับมากกว่าเดิม มักเป็นสารสกัดที่มาจากพืช ส่วนประกอบของสัตว์ต่าง ๆ หรือเอนไซม์สังเคราะห์ที่ร่างกายไม่สามารถสร้างขึ้นเองได้ ส่วนใหญ่อยู่ในรูปแบบของแคปซูล หรือเม็ดอัดแข็ง ทั้งนี้ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารไม่ถือว่าเป็นยา เพราะไม่สามารถบำบัดหรือรักษาโรคได้เหมือนยาแต่อย่างใด

ควรเลือกทาน อาหารเสริม หรือ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร?

หากพิจารณาความหมายของ อาหารเสริม และ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร แล้ว อาจกล่าวได้ว่า หากต้องการดูแลร่างกายให้มีสุขภาพแข็งแรง ควรเลือกทานอาหารเสริมก่อนเป็นอันดับแรก เนื่องจากเป็นอาหารจากธรรมชาติที่ให้คุณค่าทางสารอาหารครบถ้วนโดยปกติอยู่แล้ว ดังนั้น หากไม่สามารถรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ แล้วขาดสารอาหารในหมวดหมู่ไหน เช่น ผัก ผลไม้ เพราะว่าไม่ชอบกินผักหรือผลไม้นั้น ก็เพียงแค่เปลี่ยนกรรมวิธีการทำ ให้สามารถรับประทานได้ง่ายขึ้น เช่นนำผักไปต้มสุกให้นิ่มลง นำไปปั่นเป็นน้ำผัก น้ำผลไม้ เพียงเท่านี้ ก็จะได้รับสารอาหารที่ขาดหายไป พร้อมบำรุงอวัยวะและระบบการทำงานต่าง ๆ ในร่างกายให้เป็นปกติได้แล้ว

ในทางกลับกัน หากเลือกทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหารก่อน แม้ว่าวิตามิน กรดอะมิโน กรดไขมัน สารสกัดจากพืชและสัตว์ จะสามารถเข้าไปเสริมสร้างและบำรุงร่างกายได้จริง เพราะร่างกายอาจจะได้รับไม่เพียงพอตามปริมาณที่ต้องการได้รับในแต่ละวัน รวมถึงบางคนอาจมีโรคหรือปัญหาทางด้านสุขภาพบางอย่าง ที่ทำให้การดูดซึมสารอาหารเหล่านี้มีปัญหา แต่ก็ใช่ว่าจะทดแทนสารอาหารที่ควรจะได้รับ จากการทานอาหารตามปกติได้ทั้งหมด การทานผลิตภัณฑ์เสริมจึงไม่ควรทานอย่างต่อเนื่อง หรือ ถ้าทาน ก็ไม่ควรละเลยจนไม่กินอาหารตามปกติ และอีกสิ่งหนึ่งที่สำคัญก็คือ ต้องระวังผลข้างเคียงจากการทานด้วย เนื่องจากผลิตภัณฑ์เสริมอาหารบางชนิดเช่น ยาลดความอ้วน อาจมีสารบางอย่างเช่น ซิบูทรามีน ที่ทำให้มีฤทธิ์กดประสาท ความดันโลหิตสูง เสี่ยงต่อการเป็นโรคซึมเศร้าได้

หากอยากแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นจากการได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ จึงควรเลือกที่จะทานอาหารเสริม ที่เป็นวัตถุดิบจากธรรมชาติก่อนอันดับแรก จากนั้น จึงค่อยเลือกผลิตภัณฑ์เสริมอาหารมาเป็นทางเลือก เพื่อให้ปลอดภัยและส่งผลดีต่อสุขภาพมากที่สุด

บริโภค ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร อย่างไรให้ปลอดภัย

หากไม่สามารถทานอาหารเสริมจากธรรมชาติได้จริง เพราะว่าไม่ชอบทาน หรือไม่สะดวก อยากให้ร่างกายได้รับสารอาหารที่ครบถ้วนแบบง่าย ๆ ด้วยการทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหารแทน ก็สามารถทำได้ แต่ก็ควรรู้จักวิธีบริโภคอย่างไรให้ปลอดภัยด้วย ซึ่งมีวิธีการง่าย ๆ ดังนี้

1. ตรวจสอบตนเองก่อนว่าขาดสารอาหารชนิดใด

เพราะร่างกายอาจทานอาหารได้ไม่ครบทุก 5 หมู่ในแต่ละวัน ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดการขาดสารอาหารในระยะยาว รวมถึงบางคนอาจมีโรคหรือปัญหาทางด้านสุขภาพบางอย่าง ที่ทำให้การดูดซึมสารอาหารเหล่านี้มีปัญหา ดังนั้น จึงควรตรวจสอบตนเองก่อนว่า ขาดสารอาหารชนิดใด ด้วยการไปตรวจสุขภาพ ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ หรือสังเกตตัวเองในแต่ละวัน ว่าทานแล้วได้รับสารอาหารเพียงพอหรือไม่ จนเมื่อได้คำตอบแล้วว่า ขาดอะไรบ้าง จึงค่อยซื้อผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่ให้สารอาหารนั้น ๆ ครบถ้วน มาทานในระยะเวลาที่กำหนด ก็จะทำให้การทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหารปลอดภัยมากขึ้น

2. ควรรู้ว่า ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร มีสารอาหารอะไรบ้าง

การทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ควรรู้ว่าในผลิตภัณฑ์เสริมอาหารนั้น ๆ มีสารอาหารอะไรบ้าง ไม่ว่าจะเป็นวิตามิน กรดอะมิโน กรดไขมัน ฯลฯ เพราะหากได้รับปริมาณมากเกินความจำเป็น อาจส่งผลเสียต่อร่างกายได้ เช่น วิตามินซี หากร่างกายได้รับเกิน 2000 มิลลิกรัม จะทำให้แสบท้อง และถ้ามีความเสี่ยงต่อการเกิดนิ่วในไต วิตามินซี อาจเป็นตัวเร่งให้เกิดนิ่วในไตเร็วขึ้น ในขณะที่วิตามินเอ หากรับประทานมากเกินไป อาจส่งผลเสียต่อสตรีมีครรภ์ และผู้ที่มีโรคไต โรคตับได้

3. ควรอ่านคำเตือนบนผลิตภัณฑ์ทุกครั้งก่อนเลือกซื้อ

เพราะผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร อาจมีส่วนผสมของสารอาหารบางชนิดในปริมาณมาก ที่อาจส่งผลต่อผู้ที่มีสภาพร่างกายไม่แข็งแรง จึงควรอ่านคำเตือนบนผลิตภัณฑ์ทุกครั้งก่อนเลือกซื้อ เพื่อหลีกเลี่ยงจากอันตรายที่อาจเกิดขึ้น หากรับประทานเข้าไป เช่น เด็ก สตรีมีครรภ์ สตรีให้นมบุตร ผู้ที่มีโรคประจำตัวบางชนิด เป็นต้น

สำหรับใครที่สนใจอยากมีผลิตภัณฑ์เสริมอาหารเป็นของตัวเอง สามารถติดต่อเข้ามาได้ที่ SGECHEM เพราะเราเป็น โรงงานผลิตอาหารเสริม OEM ที่ผลิตอาหารเสริมครบวงจร ตั้งแต่ขั้นตอนนการผลิต ไปจนถึงการออกแบบ สร้างแบรนด์ผลิตภัณฑ์ และมีบริการจดทะเบียน อย. ให้ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารของคุณถูกต้องตามกฏหมาย สามารถวางขายแข่งขันทางการตลาดได้อย่างสบายหายห่วง หากสนใจสามารถติดต่อทางโทรศัพท์ หรือ Line ของเราได้เลย

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ

• อาหารเสริม ดีต่อร่างกายอย่างไร