เรียบเรียงโดย ด็อกเตอร์อั้ม (Dr. Aum)

“ใบบัวบก” สมุนไพรมากประโยชน์ เนตรให้ผิวสวยสุขภาพดี ทำได้ไม่ยาก

อีกหนึ่งสมุนไพรที่หลาย ๆ คนคงคุ้นเคยกันดี นั่นคือ “ใบบัวบก หรือ บัวบก” ที่สรรพคุณประโยชน์มากมาย ไม่ได้มีดีแค่แก้ช้ำในเท่านั้น บทความนี้ SGE CHEM จะพาไปทำความรู้จักกับ ใบบัวบก ให้มากขึ้นกัน ว่าสรรพคุณ และประโยชน์ จะมีอะไรบ้าง? ตามไปดูกันเลย…

ใบบัวบก คือ?

ใบบัวบก (Asiatic Pennywort หรือ Gotu kola) ชื่อวิทยาศาสตร์ Centella asiatica (L.) Urban เป็นพืชล้มลุก ปลายก้านมีใบกลมเล็ก ๆ คล้ายใบบัวแต่เล็กกว่า มีรอยเว้าลึกที่ฐานใบ ขอบมีรอยหยัก ผิวด้านบนเรียบมัน นิยมทานกันทุกภาค จึงมีชื่อเรียกตามพื้นถิ่นนั้น ๆ เช่น

  • ภาคเหนือ และ ภาคอีสาน เรียกว่า ผักหนอก
  • ภาคใต้ เรียกว่า ผักแว่น
  • ภาคกลาง เรียกว่า ใบบัวบก
ใบบัวบก-Asiatic-Pennywort-02

โดยใบบัวบกนั้น จะเจริญเติบโตได้ดีในช่วงฤดูฝน ปลูกได้ทั่วไป สามารถขึ้นเองได้ตามธรรมชาติ พบได้ตามที่ลุ่มชื้นแฉะริมหนองน้ำ หรือตามคันนา สามารถทานได้ทั้งสดและสุก โดยจะใช้ ใบ และ เถา นำมาต้มเป็นเครื่องดื่ม หรือทานเป็นผักสดจิ้มน้ำพริกก็ได้เช่นกัน

คุณค่าอาหารจากใบบัวบก  

ใบบัวบกปริมาณ 100 กรัม ให้พลังงาน 44 กิโลแคลอรี่

  • โปรตีน 1.8 กรัม
  • ไขมัน 0.9 กรัม
  • คาร์โบไฮเดรต 7.1 กรัม
  • เส้นใยอาหาร 2.6 กรัม
  • แคลเซียม 146 มิลลิกรัม
  • ฟอสฟอรัส 30 มิลลิกรัม
  • เหล็ก 3.9 มิลลิกรัม
  • เบต้าแคโรทีน 1,243 ไมโครกรัม
  • วิตามินเอ 207 ไมโครกรัม

ประโยชน์ของใบบัวบก  

บัวบก ไม่ได้มีไว้แก้ช้ำในอย่างเดียว คุณค่าสารอาหารอื่น ๆ มีอีกมากมายตามตำราแพทย์แผนโบราณ เช่น

ประโยชน์ใบบัวบก-03
  • ส่วนใบของบัวบก นิยมนำใบสดมาต้มกับน้ำ กรองเอากากออก ใส่น้ำตาลทราย ใส่เกลือป่นเล็กน้อย ใส่น้ำแข็งเย็น ๆ ดื่มแก้โรคปากเปื่อย ปากเหม็น ร้อนใน เจ็บคอ ลดไขมัน ร่างกายสดชื่น บำรุงหัวใจ บำรุงโลหิต บำรุงสมอง เป็นต้น นอกจากนี้ สามารถใช้ใบสด 1 กำมือ ตำละเอียด คั้นเอาน้ำ นำไปทาบริเวณแผล หรือเอากากพอกแผล ใช้รักษาแผลได้ เพราะในใบบัวบก มีสาระสำคัญชื่อ Asiaticoside มีคุณสมบัติ ช่วยในการสมานแผล กล้ามเนื้อ เนื้อเยื่อ แก้อาการบาดเจ็บ และบำรุงผิวพรรณได้ด้วย
  • ส่วนต้นของใบบัวบก มีรสหอมเย็น ช่วยบํารุงหัวใจ บํารุงกําลัง แก้ช้ำใน แก้อ่อนเพลียแก้ร้อนใน กระหายน้ำ รักษาแผล แก้โรคเรื้อน และช่วยขับปัสสาวะ เป็นต้น
  • ส่วนเมล็ดใบบัวบก มีรสขมเย็น แก้บิด แก้ไข้ แก้อาการปวดหัว เป็นต้น
  • ประโยชน์ด้านอื่น ๆ ใบบัวบกมีรสมัน กรอบ สามารถทานเป็นผักแกล้มน้ำพริก ลาบ หรือเมนูอื่น ๆ ได้อีกหลายเมนู

ประโยชน์ใบบัวบกเพื่อผิวสวย

อย่างที่รู้กันว่า บัวบก มีประโยชน์ในด้านการดูแลสุขภาพต่าง ๆ มากมาย และหลาย ๆ คนคงยังไม่รู้ว่า ใบบัวบก ยังมีสรรพคุณ สามารถดูและผิวพรรณได้อีกด้วย ดังนี้

ประโยชน์ใบบัวบกต่อผิว-04
  • ช่วยต้านริ้วรอย เพราะสารสกัดในใบบัวบก จะเข้าไปกระตุ้นให้เซลล์ผิวผลิตคอลลาเจน และอีลาสตินมากขึ้น ลดการสลายคอลลาเจนในผิว เพิ่มความยืดหยุ่น และเรียบเนียนของผิวหนัง รวมถึงยังลดการเกิดริ้วรอยก่อนวัยได้ นิยมนำมาใช้เป็นส่วนผสมในสกินแคร์ที่ช่วยลดริ้วรอยรอบดวงตา รอยตีนกา รวมไปถึงริ้วรอยบริเวณหน้าผาก และหว่างคิ้ว
  • มีสารต้านอนุมูลอิสระ เสริมความแข็งแรงให้กับผิว เพิ่มการไหลเวียนของเลือด มีฤทธิ์ในการทำลายสารเคลือบผิวที่หุ้มแบคทีเรีย และเชื้อราได้ จึงช่วยรักษาและเร่งสมานแผลให้หายเร็วขึ้น ลดการระคายเคือง และยังช่วยบำรุงผิวให้แข็งแรงขึ้น
  • ช่วยปลอบประโลมผิวจากแสงแดด โดยสารต้านอนุมูลอิสระในใบบัวบก จะช่วยซ่อมแซมผิวที่ถูกทำร้ายจากแสงแดด และเสริมชั้นผิวให้แข็งแรง พร้อมปกป้องเซลล์จากการทำร้ายของรังสียูวีได้
  • ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผิวได้ พร้อมช่วยฟื้นฟูผิวให้กลับมาแข็งแรงขึ้น ปรับสมดุลของผิว และไขมันใต้ผิวหนังให้กลับมาเป็นปกติ
  • ใบบัวบกมีสารไกลโคไซด์ สามารถช่วยรักษาสิว รวมถึงยังช่วยลดความอักเสบหรือรอยช้ำจากสิว และสมานแผลที่เกิดจากสิวได้ จึงช่วยลดการเกิดรอยสิว และจุดด่างดำจากสิว ช่วยผลัดเซลล์ผิวอย่างอ่อนโยน ช่วยลดเลือนรอยดำจากสิว และฝ้ากระได้

วิธีทานใบบัวบก

จากการศึกษาพบว่า ใบบัวบกสามารถทานได้ทั้งแบบสด หรือนำไปสกัดเป็นแบบสำเร็จรูปที่วางขายตามท้องตลาด เช่น

  • แบบสด สามารถนำไปรับประทานเป็นเครื่องเคียง หรือนำไปประกอบอาหาร รวมไปถึงการนำใบสดไปปั่นเป็นเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ หรือพอกเพื่อสมานแผล บำรุงผิวพรรณ
  • แบบสำเร็จรูป มีการนำไปวางขายตามท้องตลาดโดยผ่านการสกัดจนกลายมาเป็นแบบแคปซูล ซึ่งสะดวก หยิบจับมาทานได้ง่ายเพียงครั้งละเม็ด ซึ่งแคปซูล 1 เม็ด จะมีสรรพคุณทางยาอย่างครบถ้วนอีกด้วย
ใบบัวบก-Asiatic-Pennywort-05

ข้อควรระวังในการทานใบบัวบก

  • บัวบก ไม่เหมาะกับคนที่มีภาวะเย็นพร่อง หรือขี้หนาว ท้องอืดบ่อย ๆ
  • การทานใบบัวบกในปริมาณที่มากเกินไป อาจทำให้ธาตุในร่างกายเสียสมดุลได้ เพราะใบบัวบก เป็นยาเย็นจัด
  • การดื่มน้ำบัวบกติดต่อกันทุกวัน ควรดื่มในปริมาณ 50 มิลลิลิตรต่อวัน ก็เพียงพอ
  • หากทานใบบัวบก เพื่อเป็นยาบำรุง ต้องกินตามขนาดที่ระบุไว้ หรือถ้ากินใบบัวบกสด ๆ ในปริมาณน้อย เช่น วันละ 2-3 ใบทุกวันก็ไม่เป็นอะไร หรือจะกินน้ำคั้นใบบัวบก แก้ช้ำใน ร้อนใน ติดต่อกัน 1 สัปดาห์ก็ได้เช่นกัน
  • หากทานเป็นผักแกล้ม ควรทานครั้งละ 10-20 ใบต่อสัปดาห์ ถือว่าไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ แต่ถ้าหากทานติดต่อกัน 10 วัน อาจจะเป็นพิษต่อร่างกายได้
  • การเก็บใบบักบก อย่าเก็บมาเฉพาะใบ เพราะจะทำให้ได้ตัวยาสมุนไพรมาไม่ครบ ให้ถอนมาทั้งต้นและราก เพราะในส่วนของรากจะมีตัวยาสมุนไพรด้วย
  • ไม่ควรนำใบบักบกไปตากแดดเพื่อทำให้แห้ง เพราะจะทำให้สูญเสียตัวยาสมุนไพร ซึ่งอยู่ในน้ำมันหอมระเหยได้ โดยสามารถผึ่งลมตากไว้ในที่ร่ม อากาศถ่ายเทสะดวก เมื่อแห้งแล้ว ให้นำมาใส่ขวดปิดฝาให้สนิทป้องกันความชื้น

จะเห็นได้ว่า ใบบัวบกนั้น มีสรรพคุณทางยาดี ๆ มากมาย ไม่ได้มีแค่การรักษาอาการช้ำใน แต่ยังสามารถนำไปใช้ประโยชน์อื่น ๆ ได้ด้วย อีกทั้งยังสามารถทานได้ในทุกเพศทุกวัย รู้แบบนี้แล้วใครที่ยังไม่เทคยลองทานใบบัวบก ลองไปหาทานกันดูนะจ๊ะ

บทความดี ๆ น่าอ่าน:

SGE CHEM ผู้ผลิตและจัดจำหน่าย เคมีภัณฑ์ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ต่าง ๆ จากผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านโดยตรง พร้อมออกแบบบรรจุภัณฑ์แบบครบวงจร การันตีคุณภาพสินค้า พร้อมส่งต่อสินค้าที่ดีที่สุดแก่ลูกค้า เข้าชมเว็บไซต์ sgechem.com