อินูลิน (Inulin) คืออะไร?

อินูลิน (Inulin) คืออะไร?

เป็นคำถามยอดฮิตที่หลายคนสงสัย! ว่า อินูลิน หรือ อินนูลิน มันคืออะไรกันน๊า? วันนี้ Dr.Aum และ ทีม SGE Chem จะพาไปค้นหาคำตอบกัน! 

อินูลิน (Inulin) หรือ อินนูลิน ที่หลายคนเรียกกัน มีลักษณะเป็นผงสีขาวละเอียด จริงๆเเล้ว เขาเป็น สารอาหารกลุ่มคาร์โบไฮเดรต ประเภท โพลีแซคคาไรด์ที่ละลายน้ำได้ หรือ เรียกกันง่ายๆ ว่า มันคือ แป้ง นั้นเองแต่ความพิเศษอยู่ที่ เขาคือ แป้งที่ร่างกายเราไม่สามารถย่อยให้กลายเป็นน้ำตาลได้ เหมือนแป้ง ที่เราคุ้นเคยกัน (เช่น ข้าว เส้นก๋วยเตี๋ยว ขนมหวาน) มันจึง ทำหน้าที่เป็น ใยอาหารชั้นดี แทน!

ด้านโครงสร้างทางเคมีนั้น Inulin เป็น fructose polymer เรียงต่อกันด้วย พันธะ เบต้า (2,1) โดย degree of polymerization(DP) จะมีตั้งแต่ 2 ไปจนถึง 60. โดยทั่วไป Inulin ที่มีค่า DP ต่ำกว่า 10 มักจะใช้ประโยชน์ไม่ได้จึงต้องทำการกรองออกไป เก็บไว้เฉพาะ Inulin ที่มีสายโซ่ยาวเท่านั้น. เนื่องจาก Inulin เชื่อมต่อกันด้วย พันธะ เบต้า (2,1) ที่ร่างกายมนุษย์ ไม่มีเอนไซม์ มาย่อยได้ มันจึงเป็น ใยอาหาร และ ทำหน้าที่ พรีไบโอติกส์ สำหรับ แบคทีเรียในลำไส้แทน.

โครงสร้างทางเคมีของ Inulin

ตัวอินูลิน (Inulin) นี้ พบเจอได้ตามธรรมชาติ ใน พืช ผัก ผลไม้ และ สมุนไพร ทั่วๆไป เรียกว่า ถ้าเราทานผัก หรือ ผลไม้เป็นประจำ ร่างกายเราได้รับอย่างเพียงพอแน่นอน  [1]

ผมจะยกตัวอย่าง ปริมาณ อินูลิน (Inulin) ที่พบได้ในพืชต่างๆ ปริมาณ 100 กรัม (1 ขีด)

• แหล่งอ้างอิง [2]
• เนื่องจากเป็นผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ ปริมาณ อินูลิน จึงไม่คงที่ (ให้ค่าเป็นช่วง)
  **เราจะพบว่า ต้น ชิโครี มีปริมาณ อินูลิน สูง เมื่อเทียบกับพืช ชนิดอื่นๆ โดยเจ้า ชิโครี นี้ ส่วนรากของมัน มักจะถูกนำมาสกัด เอา อินูลิน (Inulin) เพื่อนำมาผลิตเป็นอาหารเสริม

 

อินูลินใช้ทำเป็นอะไร? ประโยชน์ของอินูลินคืออะไร?

อินูลิน ได้รับสถานะ GRAS^[2.1] แปลง่ายๆ ว่า ได้รับการรับรองว่า ปลอดภัย คือ สามารถทานได้ อย่างไม่ต้องคิดมากอะไร และ ถูกใช้อย่างมากในอุตสาหกรรมอาหาร เนื่องจาก ตัวมันเอง มีความหวานในตัว ทำให้สามารถลดการใส่น้ำตาล ในสูตรอาหารได้ โดยหน้าที่หลักๆ ของเขา จะสรุปได้ดังนี้:

1. ทำหน้าที่เป็นใยอาหารที่ละลายน้ำได้ (Soluble Fiber) เนื่องจาก ตัว อินนูลิน ไม่ถูกย่อยในกระเพาะอาหาร ด้วยกรด HCl จึงไม่ถูกดูดซึมในลำไส้เล็กด้วย กว่า 90% ของเขา จึงผ่านไปสู่ลำไส้ใหญ่ และ เป็นอาหารของจุลินทรีย์ที่ดีได้ จึง เรียกมันได้ว่า เป็น พรีไบโอติกส์ (Prebiotic) นั้นเอง [3]
2. มีแคลต่ำ/ลดความอยากอาหาร (Low Cal/decrease appetite) เป็นคุณสมบัติปกติของกลุ่มไฟเบอร์อยู่เเล้ว ที่ จะมีคุณสมบัตินี้ ตัวมันเอง ให้พลังงาน เพียง 1.5 kcal/g ด้านการลดความอยากอาหารนั้น สนับสนุนด้วยการวัดค่า GLP-1 ในเลือด ก่อนและหลังทาน ตัว GLP-1 จะมีค่าสัมพันธ์กับความอยากอาหาร โดยพบว่า เมื่อทานเเล้ว GLP-1 เพิ่มขึ้น (ทำให้อิ่มไว) อย่างมีนัยยะ [4]
3. ลดความเสี่ยงโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร (Lower digestive system risk) หลักฐานหลายแห่ง ยืนยันว่า การทานอาหารที่มีเส้นใย จะลดความเสี่ยงโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร [5]

โดย 3 ตัวอย่างประโยชน์อย่างต้นนั้น เป็นเพียงแค่ น้ำจิ้มเท่านั้น ถ้าจะต้องอธิบายถึงประโยชน์ ของมันจริงๆ ยังมีอีกเยอะ

ข้อเสียของอินนูลิน คืออะไร?

การรับประทาน เส้นใยอาหาร ในปริมาณที่เหมาะสม จะก่อให้เกิดประโยชน์แก่ร่างกาย ทำให้ร่างกายทำงานอย่างปกติ ไม่มีปัญหา อย่างไรก็ตาม หากรับประทานเส้นใยอาหารมากจนเกินไป อาจจะได้รับผลข้างเคียง เช่น ท้องอืด ท้องเฝ้อ ท้องผูกได้ เนื่องจาก เส้นใยนี้ ไม่ถูกย่อย และ ตัวมันหากมีมากเกินไป การเคลื่อนที่ของอาหารในระบบย่อย จะเคลื่อนที่ได้อย่างลำบาก ในกรณีที่เลวร้าย อาจจะเกินภาวะลำไส้อุดตัน ต้องทำการรักษาที่โรงพยาบาลเลยที่เดียว เพราะฉะนั้น ไม่ควรรับประทาน เส้นใยอาหาร จากผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร  เกิน 10 กรัม ต่อวัน  (เทียบเท่า วันละ 1-2 ซอง)

และควรได้รับใยอาหาร ส่วนที่เหลือ จาก อาหารหลัก เช่น ผัก ผลไม้ เมล็ดภัณฑ์ และ ธัญพืช ต่างๆ ประกอบด้วย

เขียนและเรียบเรียงโดย
ดร. วสุวัชร วงษ์จันทร์ (ด็อกเตอร์อั้ม)
PhD (Chemistry) University of Liverpool
19/05/2023

====================================================================================================================================

Dr.Aum และ ทีมงาน SGE Chem ขอนำเสนอบทความทรงคุณค่าอื่นๆ ดังนี้

• เมล็ดเจีย ประโยชน์มากกว่าการลดน้ำหนัก
• โอเมก้า 3 มีประโยชน์อย่างไร?
• น้ำมันปลา คืออะไร มีประโยชน์อย่างไร?
• เคล็ดลับการเลือกซื้ออาหารเสริมที่ปลอดภัย